.gif)
تاریخچه مختصری از ملاس:
ملاس یکی از محصولات جانبی کارخانههای تولید قند و شکر است که در طی استخراج قند، از چغندر قند و نیشکر به دست میآید و به شکل شربت غلیظ، قهوه‌ای رنگ و چسبناک حاوی شیرینکننده، انواع مواد معدنی از جمله کلسیم، منیزیم، آهن و منگنز و ویتامینها مانند B6 است و مقدار این مواد به فرایند تولید، نوع، سن گیاه و مرحله استخراج، بستگی مستقیم دارد.
همچنین شرایط کشت، کیفیت و وضعیت نگهداری، منطقه جغرافیایی، چگونگی و نحوه ی فرایند در کارخانه نیز در کیفیت ملاس موثر میباشد.
ملاس در زبان لاتین به معنی عسل است. از زمانی که بشر به زراعت نیشکر دست یافت، پساب قندریزیهای خود را به نام ملاس میشناخت. در گذشته ملاس شیرینتر از امروز بود و به مصرف تغذیه انسانی میرسید.
قند سفید نیز در مراسم رسمی و طبقات ویژه اختصاص مصرف داشت. از قرن 14 با توسعه قندسازی، ملاس به یک کالای تجاری تبدیل شد. از قرن 19نیز ملاس چغندر قند وارد بازار شد و به رقابت با ملاس نیشکر پرداخت. ارزش ملاس تا آن جا بود که در سال 1812 بقای کارخانههای قند کاملا به نرخ فروش ملاس برای تهیه الکل و فاضلاب کارخانههای الکلسازی برای تهیه کربنات پتاسیم بستگی داشت.
با تاسیس اولین کارخانه قند ایران، در سال 1274 هجری شمسی در کهریزک، ملاس تولید و به بازار عرضه شد اما این فراورده مورد توجه قرار نگرفت و به عنوان ضایعات محسوب و وارد فاضلاب میشد.
ورود ملاس به مجاری فاضلاب باعث شد محیط زیست و رودخانههای اطراف کارخانجات قند نظیر رودخانه برف آباد در غرب به شدت آلوده شوند.
اولین واحد قندگیری از ملاس در ایران، در کارخانه قند شیروان و به روش استفن شروع به کار کرد. در سال 1340 در این کارخانه از4000 تن ملاس تولیدی حدود 900 تن شکر بدست آمد. از آن زمان به بعد، استفاده از این روش برای جلوگیری از هدر رفتن قند ملاس مرسوم شد. همچنین کارخانجات قند به سوی تولید تفاله خشک با ملاس به عنوان علوفه دامداری و استفاده از ملاس در کارخانجات تولید الکل و خمیر مایه حرکت کردند.
انواع ملاس های تولید شده در کارخانجات قند عبارت اند از:
همانطور که قبلا ذکر شد ملاس یکی از مشتقات فرایند تولید شکر از نیشکر و چغندر قند هست که ابتدا نیشکر و چغندر قند برداشت شده، از برگها جدا میشود. سپس آنرا پرس کرده تا کاملا حالت خرده شده یا خمیری شکل بگیرد، تا بتوان از آن عصاره گرفت.
بعد از این مرحله، عصاره استخراج شده، جوشانده میشود و به شکل پودر شکر و قند از آن خارج میشود که پس از جداسازی این قند، شربت تیره رنگ غلیظ باقیمانده، همان ملاس است.
در این مرحله، با تکرار جوشاندن و تعداد دفعات جوشاندن، میتوان ملاسهای متفاوتی تولید کرد که در ادامه به آن اشاره
میشود:
حاصل اولین جوشش شربت ملاس (A) نامیده میشود. این ملاس نسبت به بقیه ملاسها رنگی سبکتر یا شفافتر دارد و از نظر طعم شیرینترین و دارای کمترین ویتامین و مواد معدنی هست، لذا به همین دلیل بیشتر در پخت پز به عنوان شیرین کننده و طعم دهنده استفاده میشود.
ملاس دوم (B) با جوشاندن دوم و استخراج شکر تولید میشود. رنگ مات و کدر، غلیظتر و ضخیمتر، شیرینی کمتر و طعم کمی تلخ نسبت به نوع اول دارد.
ملاس سوم (C) یا Blackstrap محصول نهایی چرخه سوم استخراج است. تیرهترین رنگ ، بیشترین غلظت و بالاترین درصد ویتامینها و مواد معدنی، کمترین میزان قند و طعم تلخی دارد. به خاطر غلظت زیاد چسبناک است و محتوای کالری کم ملاس سیاه بند، بیشتر بخاطر اندک قند باقیمانده است. در واقع کمترین مقدار قند در انواع ملاسها، برای این نوع میباشد.
مانند دو نوع دیگر، حاوی انواع ویتامینها و مواد معدنی علی الخصوص پتاسیم است. لذا بیشترین مزایا را برای بدن و سلامتی دارد. هیچ گونه چربی یا فیبر غذایی ندارد. البته گاهی اوقات مزایای سلامتی اغراق آمیزی برای ملاس سیاه ادعا می شود.
همچنین گاهی اوقات در پخت و پز یا برای تولید اتانول، به عنوان یک ماده در خوراک گاو یا به عنوان کود استفاده میشود.
ملاس تولیدی در جهان به بیش از 35 میلیون تن و در ایران به بیش از 320 هزار تن در سال میرسد با توجه به ترکیبات ملاس، این ماده به عنوان منبع خوبی از مواد قندی، مواد ازت دار و ترکیبات معدنی به حساب میآید و امروزه مصارف بسیار متنوعی برای آن وجود دارد. این مصارف را در سه بخش می توان مورد بررسی قرار داد:
مصارف مستقیم ملاس:
خوراک دام، کود ، سوخت ، برای شکل دادن و یا ایجاد رنگ در مواد و خوش طعم کردن غذا، تولید مرکب مشکی، به عنوان خوراک انسان، …
مصارف ملاس در صنایع تخمیری:
در زیر به چند مورد اشاره میشود:
1. تهیه الکل اتیلیک و اسید استیک
تولید مواد مذکور از مهمترین کاربردهای ملاس در صنایع تخمیری است. معمولا به این روش عمل میشود که ملاس را تا بریکس 25 درصد رقیق کرده و در درجه حرارت 20 تا 25 درجه سانتیگراد به آن مخمر میافزایند که پس از مرحله تخمیر و تقطیر، از هر تن ملاس حدود 250 تا 280 لیتر الکل اتیلیک به دست میآید. (این ارقام تقریبی میباشد)
از الکل تولید شده میتوان در شرایط هوازی اسید استیک یا سرکه تولید کرد.
2. تهیه خمیر مایه نانوایی
. تهیه اسید گلوتامیک
این اسید اغلب به صورت نمک منو سدیم گلوتامات و به عنوان ماده افزودنی تشدید کننده طعم در صنایع غذایی کاربرد دارد.
4. تولید اسید سیتریک
اسید سیتریک را می توان از تخمیر ملاس با به کارگیری گونه هایی از قارچها بدست آورد.
5. تولید چربی از ملاس
در کوبا از تخمیر ملاس بوسیله میکروارگانیسمها، مواد چربی بدست میآید که میتواند در تولید کرمهای آرایشی و پمادهای بهداشتی و دارویی بکار رود.
6. تولید اسید لاکتیک
اسید لاکتیک در صنایع غذایی برای بهبود عطر و طعم و جهت نگهدارندگی کاربرد دارد.
7. تولید استن و بوتانول
با استفاده از کشت میکروبی میتوان طی مراحل تخمیر موادی مانند استن و بوتانول را تهیه کرد.
از نظر شیمیایی، ملاس دارای لینگو سولفونات است که به عنوان یک عامل پراکندگی استفاده میشود که از تراکم جلوگیری میکند. نرم کننده فوق العاده برای بهبود ویژگیهای فیزیکی مانند کارایی، دوام و استحکام سازه های بتنی میباشد. استفاده از آن به عنوان یک نرم کننده را، میتوان به عنوان مهمترین افزودنیهای شیمیایی در نظر گرفت. همچنین در طراحی سازه و همچنین کاهش مقدار آب موجود در مخلوط بتن مفید هستند.
یک گروه تحقیقاتی در سال 2104، از آن به عنوان فوق روان کننده در مخلوط بتن و همچنین تجزیه و تحلیل قوانین اساسی تأثیرات اجزای منشاء معدنی و آلی از ملاس ضایعات به دست آمده از بتن، استفاده کرده اند.
منابع:
جهت اطلاعات بیشتر و تکمیلی مطالب عنوان شده در این مقاله، به منابع زیر مراجعه کنید:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780123739445001607
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/molasses
https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/molasses
تاریخچه مختصری از ملاس:
ملاس یکی از محصولات جانبی کارخانههای تولید قند و شکر است که در طی استخراج قند، از چغندر قند و نیشکر به دست میآید و به شکل شربت غلیظ، قهوه‌ای رنگ و چسبناک حاوی شیرینکننده، انواع مواد معدنی از جمله کلسیم، منیزیم، آهن و منگنز و ویتامینها مانند B6 است و مقدار این مواد به فرایند تولید، نوع، سن گیاه و مرحله استخراج، بستگی مستقیم دارد.
همچنین شرایط کشت، کیفیت و وضعیت نگهداری، منطقه جغرافیایی، چگونگی و نحوه ی فرایند در کارخانه نیز در کیفیت ملاس موثر میباشد.
ملاس در زبان لاتین به معنی عسل است. از زمانی که بشر به زراعت نیشکر دست یافت، پساب قندریزیهای خود را به نام ملاس میشناخت. در گذشته ملاس شیرینتر از امروز بود و به مصرف تغذیه انسانی میرسید.
قند سفید نیز در مراسم رسمی و طبقات ویژه اختصاص مصرف داشت. از قرن 14 با توسعه قندسازی، ملاس به یک کالای تجاری تبدیل شد. از قرن 19نیز ملاس چغندر قند وارد بازار شد و به رقابت با ملاس نیشکر پرداخت. ارزش ملاس تا آن جا بود که در سال 1812 بقای کارخانههای قند کاملا به نرخ فروش ملاس برای تهیه الکل و فاضلاب کارخانههای الکلسازی برای تهیه کربنات پتاسیم بستگی داشت.
با تاسیس اولین کارخانه قند ایران، در سال 1274 هجری شمسی در کهریزک، ملاس تولید و به بازار عرضه شد اما این فراورده مورد توجه قرار نگرفت و به عنوان ضایعات محسوب و وارد فاضلاب میشد.
ورود ملاس به مجاری فاضلاب باعث شد محیط زیست و رودخانههای اطراف کارخانجات قند نظیر رودخانه برف آباد در غرب به شدت آلوده شوند.
تاریخچه مختصری از ملاس:
ملاس یکی از محصولات جانبی کارخانههای تولید قند و شکر است که در طی استخراج قند، از چغندر قند و نیشکر به دست میآید و به شکل شربت غلیظ، قهوه‌ای رنگ و چسبناک حاوی شیرینکننده، انواع مواد معدنی از جمله کلسیم، منیزیم، آهن و منگنز و ویتامینها مانند B6 است و مقدار این مواد به فرایند تولید، نوع، سن گیاه و مرحله استخراج، بستگی مستقیم دارد.
همچنین شرایط کشت، کیفیت و وضعیت نگهداری، منطقه جغرافیایی، چگونگی و نحوه ی فرایند در کارخانه نیز در کیفیت ملاس موثر میباشد.
ملاس در زبان لاتین به معنی عسل است. از زمانی که بشر به زراعت نیشکر دست یافت، پساب قندریزیهای خود را به نام ملاس میشناخت. در گذشته ملاس شیرینتر از امروز بود و به مصرف تغذیه انسانی میرسید.
قند سفید نیز در مراسم رسمی و طبقات ویژه اختصاص مصرف داشت. از قرن 14 با توسعه قندسازی، ملاس به یک کالای تجاری تبدیل شد. از قرن 19نیز ملاس چغندر قند وارد بازار شد و به رقابت با ملاس نیشکر پرداخت. ارزش ملاس تا آن جا بود که در سال 1812 بقای کارخانههای قند کاملا به نرخ فروش ملاس برای تهیه الکل و فاضلاب کارخانههای الکلسازی برای تهیه کربنات پتاسیم بستگی داشت.
با تاسیس اولین کارخانه قند ایران، در سال 1274 هجری شمسی در کهریزک، ملاس تولید و به بازار عرضه شد اما این فراورده مورد توجه قرار نگرفت و به عنوان ضایعات محسوب و وارد فاضلاب میشد.
ورود ملاس به مجاری فاضلاب باعث شد محیط زیست و رودخانههای اطراف کارخانجات قند نظیر رودخانه برف آباد در غرب به شدت آلوده شوند.
دسته بندی:
آخرين مقالات
تاریخچه کشف الکل : پیش از بررسی تاریخچه الکل بهتر است با خود الکل آشنا شویم. در علم شیمی مادهای که در فرمول شیمیایی آن عامل هیدروکسیل (OH-) وجود داشته باشد الکل به حساب میآید. الکل یکی از مشتقات هیدروکربنها محسوب میشود که در آن هر مولکول، ترکیبی از چند اتم هیدروژن و […]
تمامی حقوق برای شرکت لیان فیدار کیا محفوظ میباشد.
دیدگاهتان را بنویسید